اغلب لکه‌های سفید پوستی زمانی به وجود می آیند که پروتئین یا سلول‌های مرده پوست در زیر لایه بیرونی پوست گیر افتاده اند و قادر به لایه برداری آنها نباشیم. از دلایل دیگر بروز این مشکل می توان به کاهش مقدار رنگ دانه‌های پوست و در نتیجه بی‌رنگ شدن آن اشاره کرد. معمولا این لکه‌های سفید پوستی خیلی جدی نیستند و مشکل مهمی ایجاد نمی‌کنند، اما در موارد استثنا ممکن است نشانه بروز برخی بیماری‌ها باشند.
ما در این مقاله سعی کردیم شما را بیشتر با علل به وجود آمدن این لکه های سفید پوستی، علائم بروز آن آشنا کنیم. در ادامه سعی کردیم به این سئوال مهم پاسخ دهیم که آیا بروز هر لک سفید رنگ پوستی نگران کننده است؟ و در نهایت، چه موقع باید به فکر درمان این لک‌ها باشید. در ادامه، روش و نحوه درمان این لک‌ها را نیز به شما توضیح می‌دهیم، پس تا انتهای این مقاله همراه ما باشید:
دلایل و علائم بروز لکه های سفید پوستی
لکه‌های سفید روی پوست بر اثر آفتاب (یا هیپوملانوز قطره‌ای)
غالبا این لک‌های سفید رنگ در قسمت‌هایی از پوست ظاهر می‌شوند که رنگدانه های آن قسمت از بین رفته است. این لک‌ها معمولاً علامت خاصی ندارند. از طرفی دیگر، این قطر این لکه ها حدود ۱ تا ۳ میلی متر است و ممکن است آثار آن ابتدا، روی پا ظاهر شوند و در ادامه، روی بازوها و در قسمت فوقانی پشت بدن و صورت مشاهده شوند.
محققان هنوز، به علت ایجاد لک‌های سفید ناشی از آفتاب پی نبرده اند، اما ممکن است علت آن کمبود یا عدم وجود رنگدانه های پوستی به نام ملانین باشد. از طرفی دیگر، احتمال دارد که این لکه ها، ارثی باشند. و در بیشتر موارد احتمال بروز آنها بعد از ۴۰ سالگی افزایش می‌یابد.
به هر ترتیب، این لکه‌های سفید رنگ بی خطر هستند و درمان آنها فقط به دلایل زیبایی است. همانگونه که می دانید قرار گرفتن بیش از حد در معرض مستقیم نور خورشید، خطر ابتلا به سرطان پوست را افزایش می‌دهد، اما بروز لکه‌های سفید خورشیدی به تنهایی نشانه ابتلا به سرطان پوست نیستند.
تینه آ ورسیکالر یا پیتیریازیس ورسیکالر (کچلی تغییر دهنده رنگ)
در بیماری تینه آ ورسیکالر، قارچ‌های موجود در سطح پوست، بیش از حد رشد می‌کنند. در این بیماری، قارچ ها باعث ایجاد لک‌های خشک، زبر، پوسته پوسته و خارش داری در سطح پوست می شوند که معمولا رنگ آنها از پوست اطراف، در برخی مواقع روشن‌تر یا تیره تر است. این لک‌ها معمولاً به آهستگی رشد می‌کنند و اغلب به صورت گروهی در کنار هم قرار می‌گیرند.
برخی اوقات، علائم بیماری تینه‌آ ورسیکالر فقط در مواردی قابل مشاهده است که پوست فرد، برنزه باشد. علائم این بیماری بیشتر در محیط‌های گرم و مرطوب بروز می‌کند.
ویتیلیگو یا لک و پیس
مرگ سلول‌های مسئول ایجاد رنگ پوست یا از بین رفتن آنها باعث ایجاد بیماری به نام ویتیلیگو می‌شود که در نتیجه آن، لکه‌های سفید رنگی روی پوست ظاهر می‌شوند.
در حال حاضر محققان درباره عاملی یا عواملی که سبب ایجاد لک و پیس می‌شود، هنوز مطمئن نیستند. احتمال دارد دلیل آن نوعی بیماری خود ایمنی در بدن باشد که طی آن سیستم ایمنی بدن، به اشتباه به سلول های سالم آسیب می رساند.
این لکه‌های سفید در قسمت‌هایی از پوست به وجود می آیند که در معرض آفتاب است. برخی مواقع، این لکه‌ها به آرامی گسترش می‌یابند و گاهی به سرعت پخش می‌شوند. به نظر می‌رسد بیماری ویتیلیگو یا همان لک و پیس ارثی باشد. اکثر افراد در سنین بین ۲۰ تا ۳۰ سالگی متوجه تغییر رنگ پوست خود می‌شوند.
اگزما
اگزمای پوستی یا درماتیت آتوپیک، با بثورات پوستی قرمز رنگ، برجسته و با خارش همراه است. این بثورات پوستی ممکن است به صورت لک یا نقاط سفید باشند. به طور کل، قسمت های درگیر اگزما عبارتند از:
صورت، پوست سر، دست ها، پاها، آرنج ها، پلک ها، مچ دست ها، پشت زانوها
این بثورات پوستی تقریباً همیشه همراه با خارش است، که به خصوص در شب، این خارش شدیدتر می‌شود. در صورتیکه پوست خود را بخراشید، احتمال ایجاد زخم‌های باز و ترشح‌دار روی آن را افزایش می دهید. علاوه بر آن، با گذشت زمان احتمال دارد قسمت‌هایی از پوستتان که درگیر اگزم است، ضخیم، خشک و پوسته پوسته شود.
بثورات اگزما ممکن است بدون روال مشخصی بروز کند یا از بین برود، حتی احتمال دارد علائم آن تا سال‌ها در بدن شما پنهان بماند.
اگزما بیشتر در کودکان شایع است، اما احتمال بروز آن در همه افراد وجود دارد. گاهی، این بیماری همیشگی است و در تمام عمر همراه شما خواهد بود. معمولاً زمان شروع اگزما تا قبل از پنج سالگی است، اما گاهی ممکن است در دوران نوزادی نیز آغاز شود. همچنین، این بیماری بیشتر در افرادی که حساسیت و آلرژی دارند (مانند تب یونجه)، بسیار شایع است.
میلیا (MILIA)
میلیا کیست های کوچک، سفت و محکم، برجسته، سفید، در اکثر مواقع بدون درد و پر از مایع است. این برجستگی در حدود ۱ تا ۴ میلی‌متر قطر دارد و در سطح پوست ظاهر می‌شود.
میلیاهای اولیه به طور اتفاقی ایجاد می‌شود، یعنی هنگامی که کراتین (پروتئینی که به سخت شدن لایه بیرونی پوست کمک می‌کند) در زیر پوست جمع می‌شود و کیسه‌ای پر از مایع را تشکیل می‌دهد.
میلیاهای ثانویه در نتیجه‌ی ضربه فیزیکی ناشی از حوادثی مانند آسیب های بافتی، تاول و التهاب های پوستی ایجاد می‌شود. علاوه بر آن، ممکن است بر اثر عارضه جانبی استفاده از برخی داروها به وحود آیند.
نوعی بیماری به نام میلیای پلاک (Milia en plaque) باعث می‌شود قسمت‌هایی برجسته، قرمز رنگ، زبرو خشن، پوسته پوسته و خارش دار، پوست میلیا را در بر‌گیرد. این بیماری بسیار نادر است اما احتمال دارد به طور اتفاقی روی پوست سالم ظاهر شود.
هنوز متخصصان دلیل آن را نمی دانند، اما عقیده دارند این نشانه‌ای از بیماری لوپوس اریتماتوز دیسکوئید باشد. این بیماری سبب به وجود آمدن زخم‌های ملتهب و باقی ماندن جای زخم روی صورت، پوست سر و گوش‌ها می‌شود.
بیماری پیتیریازیس آلبا
می توان گفت بیماری پیتیریازیس آلبا (PA) یک نوع بیماری پوستی نسبتاً شایع و غیر سرطانی است که طی آن لک‌های قرمز رنگ، پوسته پوسته و خارش دار روی سطح پوست ایجاد می‌شود. این لک‌ها در نهایت بهبود می‌یابند، اما نقاط سفید و کم رنگی را بر روی پوست به جا می‌گذارند. احتمال ابتلا به بیماری پیتیریازیس آلبا در کودکان ۳ تا ۱۶ ساله بیش از سایر گروه های سنی است. معمولاً این بیماری صورت آنان را درگیر می‌کند، اما احتمال دارد بر گردن، شانه و بازوی آنان نیز تأثیر بگذارد.
بیماری پیتیریازیس آلبا رنگدانه‌دار، نوع نادر بیماری پیتیریازیس آلبا است. در این بیماری بر روی پوست لکه‌های سفید رنگ مایل به آبی و پوسته پوسته ای، ظاهر می‌شود. در این بیماری صورت بیشتر از سایر قسمت های بدن درگیر می‌شود و احتمال بروز آن در کودکان بیش از سایر گروه های سنی است.
درمان لکه های سفید پوستی
روش و نحوه درمان لکه‌های سفید پوستی مستقیما به علت ایجاد آنها بستگی دارد.
درمان لکه های سفید خورشید یا هیپوملانوز قطره‌ای
لکه‌های سفید به وجود آمده در اثر نور خورشید، به غیر از تغییر رنگ پوست، علامت دیگری ندارند و بسیاری از افراد تمایلی به درمان آن ندارند. اگر این لکه‌های سفید بخش قابل توجهی از بدن شما را می‌پوشاند، یا بر روی پوست تان خیلی جلب توجه می‌کند بطوریکه شما را ناراحت می کند، می‌توانید آن را به روش زیر درمان کنید:
- هر روز کرم ضد آفتاب بزنید و سعی کنید تمام قسمت های پوست خود را که ممکن است در معرض آفتاب قرار بگیرد، بطور کامل بپوشانید.
- زیاد زیر آفتاب و در معرض نور مستقیم خورشید نمانید و بیشتر در سایه باشید.
- تا حد امکان از استفاده از تخت‌های برنزه کننده‌ی مصنوعی (سولاریوم) بپرهیزید.
- پیشنهاد می کنیم از درم ابریژن استفاده کنید تا لایه‌ی بیرونی پوست را از بین ببرد و پوست جدید نمایان شود.
- از کرم‌های استروئیدی موضعی، مانند هیدروکورتیزون استفاده کنید.
- از کرم های موضعی رتینوئید مانند رتینول و ترتینوئین استفاده نمایید.
کرم های استروئیدی و رتینوئیدی، علاوه بر بازسازی و احیاء سلول‌های پوست، به تکثیر آنها نیز کمک می کنند. در عین حال، لایه بیرونی پوست را هم از بین می‌برند.
درمان کچلی تغییر رنگ دهنده یا تینه‌آ ورسیکالر TINEA VERSICOLOR
در مواردی که لکه‌های سفید ناشی از تینه‌آ ورسیکالر باشد، اولین درمان استفاده از محصولاتی مانند شامپوها، صابون ها و کرم‌های ضد قارچ است. این محصولات را می‌توانید بدون نسخه نیز از داروخانه‌ها خریداری کنید. بیشتر داروهای ضد قارچ حاوی ترکیبات سلنیوم سولفید، پیریتیون روی یا کتوکونازول هستند.
پس از اینکه علائم بیماری از بین رفت، باید درمان‌های ضد قارچی را هر ماه تکرار کنید مخصوصا در محیط‌های گرم یا در ماه‌های گرم سال، چون گرما و رطوبت، محیط مناسبی را برای رشد و تکثیر قارچ فراهم می کند.
اگر بخش قابل ملاحظه ای از پوست شما تحت تأثیر قرار گیرد یا به داروهای موضعی واکنشی نشان ندهد، در این مرحله معمولا پزشک متخصص، قرص ضد قارچ را برایتان تجویز می‌کند. در اکثر مواقع ماه‌ها طول می‌کشد تا پوست پس از پاک شدن لک‌ها، تا رنگ طبیعی خود را مجددا باز یابد و به حالت قبل از بیماری باز گردد.
درمان لک و پیس یا ویتیلیگو
احتمال دارد لک و پیس قسمت‌های زیادی از بدن شما را درگیر کند. در نتیجه، رنگ پوستتان تغییر رنگ خواهد کرد. این شرایط ممکن است باعث ناراحتی شما شود. با توجه به شدت لکه‌های سفید و احساسی که به ظاهر خود دارید، می‌توانید روش های درمانی مختلفی را بکار گیرید تا علائم بیماری ویتیلیگو کاهش یابد. توصیه می شود اگر علائم لک و پیس در شما بسیار جزئی است، از قرار گرفتن در معرض نور آفتاب و برنزه شدن، بپرهیزید تا لک‌ها بیشتر نشوند.
لک وپیس را می توان با شیوه‌های زیر درمان کرد:
- استفاده از کرم‌های حاوی کورتیکو استروئید با دوز کم، مانند کرم هیدروکورتیزون ۱ درصد
- کرم پیمکرو لیموس، نوعی فرمولاسیون غیر استروئیدی
- درمان با نور فرابنفش همراه با استفاده از داروهای موضعی
- پوست اطراف لکه های بزرگ سفید را بی رنگ کنید تا یکدست شود
- می توانید بر روی لکه‌های سفید خالکوبی کنید!
- اگر پرتو درمانی و داروها مؤثر واقع نشدن، می توانید از عمل جراحی برای برداشتن قسمت‌های فوقانی پوست آسیب دیده، استفاده کنید.
درمان اگزما
نحوه درمان اگزما بر کنترل علائم آن متمرکز است. ممکن است بتوانید با انجام اعمال پیشگیرانه (که پوست شما را سالم و نرم نگه می دارد) علائم این بیماری را کاهش دهید. بنابراین پیشنهاد می کنیم این نکات را امتحان کنید.
- به جای صابون‌های خشن، از پاک کننده صورت ملایم پوست استفاده کنید.
- درمان بثورات پوستی با استفاده از کرم‌های دارویی
- سعی کنید پوست خود را با بهترین مرطوب کننده پوست، مرطوب نگه دارید.
- از حمام طولانی مدت همراه با آب داغ بپرهیزید
- حتما هنگام استفاده از شوینده‌ها، از دستکش استفاده کنید
- به جای مواد شیمیایی، تا حد امکان از محلول‌های طبیعی استفاده کنید
- از قرار گیری در معرض مواد حساسیت‌زا بپرهیزید
- تا حد امکان سعی کنید از قرار گرفتن در معرض آلودگی هوا و همچنین دود سیگار، بپرهیزید
علاوه بر این، ممکن است مصرف کرم‌های ضد خارش یا داروی ضد حساسیت خوراکی مانند آنتی هیستامین باعث تسکین و آرامش خارش پوست شود. اگر این راه حل‌ها موثر نبود، ممکن است پزشک کورتیکو استروئید موضعی را جهت استفاده برایتان تجویز کند.
درمان میلیا
اولین روش درمان میلیا، استفاده از کرم‌ها و پمادهای رتینوئید (به ویژه آنهایی که ۰٫۱ درصد ترتینوئین دارند) می باشد. این محصولات را می‌توانید بدون نسخه هم خریداری کنید. معمولاً کرم‌های استروئیدی نیز برای کمک به کاهش یا از بین بردن میلیا، تجویز می شوند.
درمان بیماری پیتریازیس آلبا
علائم بیماری پیتریازیس آلبا خود به خود از بین می روند، اما اگر سبب تغییر رنگ پوست یا خارش آن شوند، معمولا افراد را به فکر درمان آن می‌اندازد. در این شرایط مخصصین پوست برای کاهش التهاب، خارش و خشکی مربوط به بیماری پیتریازیس آلبا داروهای مختلفی را تجویز می‌کنند.
برای درمان بیماری پیتریازیس آلبا می‌توانید به روش‌های زیر عمل کنید:
- استفاده منظم از مرطوب کننده‌ها
- مصرف کرم‌های کورتیکو استروئید موضعی با دوز کم، که در اغلب مواقع با استفاده از کرم هیدروکورتیزون ۱ درصد شروع می‌شود. این داروها بدون نسخه نیز می توانید تهیه کنید.
- کرم پیمکرو لیموس، یک فرمولاسیون غیر استروئیدی
آیا لکه‌های سفید پوستی خطرناک‌اند؟
در بیشتر موارد، نیازی به درمان لکه‌های سفید پوستی نیست. با وجود این و برای اطمینان نیاز است یک متخصص پوست آنها را بررسی کند تا مطمئن شود به بیماری خاصی مبتلا نیستید.
به طور کلی، متخصصان توصیه می کنند در صورت مشاهده موارد زیر حتماً نزد پزشک مراجعه کنید:
- در صورتیکه درمان اولیه بعد از چند هفته، مؤثر نباشد
- لک‌های سفید به طور مرتب و مدام ظاهر شوند.
- در صورتیکه این لکه های سفید قسمت‌های دیگر بدن شما را فرا بگیرند
- در حالیکه این لکه های سفید پوستی با علائمی نظیر درد، خارش یا فشار روانی همراه باشد
آیا شما هم بر روی پوست بدن خود لکه‌های سفیدی دارد؟ فکر می‌کنید دلیل آن چیست؟ آیا وجود این لک‌ها شما را نگران کرده است؟ شما برای درمان این لکه های سفید از کدام روش استفاده کرده اید؟ از شما دعوت می کنیم در بخش نظرات به این پرسش‌ها پاسخ دهید و تجربیات خود را با دیگر کاربران به اشتراک بگذارید.
